Soạn bài Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động

Hôm nay, Tài Liệu Học Thi sẽ tiếp tục tài liệu soạn văn 7: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động, đã được chúng tôi đăng tải tại đây.

Đây là tài liệu vô cùng hữu ích giúp việc soạn bài môn Ngữ văn lớp 7 trước khi đến lớp của các bạn trở nên dễ dàng hơn. Soạn bài Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động bao gồm hai phần chính: soạn văn đầy đủ và soạn văn ngắn gọn. Sau đây, chúng tôi xin mời các bạn cùng tham khảo tài liệu này.

Soạn văn Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động đầy đủ

I. Kiến thức cơ bản

A. Câu chủ động và câu bị động

1. Xác định chủ ngữ của mỗi câu sau:

a. Mọi người yêu mến em.

b. Em được mọi người yêu mến.

Trả lời:

Câu a: Chủ ngữ: Mọi người

Câu b: Chủ ngữ: Em

2. Ý nghĩa của chủ ngữ trong các câu trên khác nhau như thế nào?

Trả lời:

Ý nghĩa của chủ ngữ:

– Ở câu a: thực hiện hành động muốn hướng đến người khác – câu chủ động.

– Ở câu b: được hành động của người khác hướng tới – câu bị động.

B. Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động

1. Em sẽ chọn câu (a) hay (b) để điền vào chỗ có dấu ba chấm trong đoạn trích dưới đây:

– Thủy phải xa lớp ta, theo mẹ về quê ngoại.

Một tiếng “ồ” nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Em tôi là chi đội trưởng, là “vua toán” của lớp từ mấy năm nay… , tin này chắc làm cho bạn bè xao xuyến.

(Theo Khánh Hoài)

a. Mọi người yêu mến em.

b. Em được mọi người yêu mến.

Trả lời:

Chọn câu b: “Em được mọi người yêu mến”.

Đoạn trích trở thành:

– Thuỷ phải xa lớp ta, theo mẹ về quê ngoại.

Một tiếng “ồ” nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Em tôi là chi đội trưởng, là “vua toán” của lớp từ mấy năm nay. Em được mọi người yêu mến, tin này chắc làm cho bạn bè xao xuyến.

2. Giải thích vì sao em chọn cách viết như trên

Trả lời:

Cả đoạn văn sẽ liền mạch thống nhất nếu có (b) điền vào dấu chỗ trống (…) Câu trên “Em tôi là”… gắn liền mạch với “em được… ”.

Ý nghĩa của câu (b) là mọi người đều hướng tới “em”. Nó rất phù hợp với việc “Cả lớp sững sờ”, “bạn bè xao xuyến”.

II. Rèn luyện kĩ năng

Tìm câu bị động trong các đoạn trích dưới đây. Giải thích vì sao tác giả chọn cách viết như vậy.

– Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý. Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy. Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm.

(Hồ Chí Minh)

– Người đầu tiên chịu ảnh hưởng thơ Pháp rất đậm là Thế Lữ. Những bài thơ có tiếng của Thế Lữ ra đời từ đầu năm 1933 đến 1934. Giữa lúc người thanh niên Việt Nam bấy giờ ngập trong quá khứ đến tận cổ thì Thế Lữ đưa về cho họ cái hương vị phương xa. Tác giả “Mấy vần thơ” liền được tôn làm đương thời đệ nhất thi sĩ.

(Theo Hoài Thanh)

Trả lời

Trong hai đoạn văn, câu bị động là:

a. Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy. Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm.

b. Người đầu tiên chịu ảnh hưởng của thơ Pháp rất đậm là Thế Lữ, tác giả “Mấy vần thơ” liền được tôn làm đương thời đệ nhất thi sĩ.

Tác giả chọn cách dùng câu bị động như vậy vì:

a. Trong trường hợp này, các câu bị động được lược bỏ thành phần chủ ngữ. Có thể khôi phục: Có khi tinh thần yêu nước được người ta trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy. Nhưng cũng có khi tinh thần yêu nước (được) người ta cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm. Việc lược bỏ chủ ngữ là nhằm tránh lặp thừa. Câu bị động trong đoạn văn này được sử dụng để đảm bảo sự liên kết. Đối tượng nói đến ở đây là tinh thần yêu nước chứ không phải chủ thể của tinh thần yêu nước. Câu đầu đoạn văn thể hiện rõ điều này.

b. Chủ đề của đoạn văn này là nói về Thế Lữ – “Người đầu tiên…” – “Tác giả “Mấy vần thơ”…” chứ không phải nói về thơ Pháp, hay những người tôn vinh ông. Hai câu bị động có chủ ngữ cùng hướng về một đối tượng và cùng thống nhất với chủ đề của đoạn.

Soạn văn Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ngắn gọn

I. Câu chủ động và bị động

Câu 1 (trang 57 sgk Ngữ văn 7 tập 2)

Xác định chủ ngữ của mỗi câu sau:

a. Mọi người yêu mến em.

• CN: Mọi người.
• VN: yêu mến em.

b. Em được mọi người yêu mến.

• CN: Em.
• VN: được mọi người yêu mến.

Câu 2 (trang 57 sgk Ngữ văn 7 tập 2)

– Chủ ngữ ở câu a thực hiện hành động yêu mến đối tượng em.

– Chủ ngữ ở câu b là đối tượng nhận được sự yêu mến của mọi người.

II. Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động

Câu 1 (trang 57 sgk Ngữ văn 7 tập 2)

Chọn câu b: “Em được mọi người yêu mến”.

Câu 2 (trang 57 sgk Ngữ văn 7 tập 2)

Giải thích: ý nghĩa của câu b là mọi người đều hướng tới em nó phù hợp với ngữ cảnh cả lớp sững sờ, bạn bè xao xuyến của câu tạo liên kết giữa các câu trong đoạn văn.

III. Luyện tập

Câu hỏi (trang 58 sgk Ngữ văn 7 tập 2)

Các câu bị động là :

a. Có khi được trưng bày trong tủ kính… trong hòm.

b. Tác giả “Mấy vần thơ” liền được tôn làm đương thời đệ nhất thi sĩ.

Tác giả chọn cách viết như vậy vì : Vừa tạo được sự đa dạng trong các kiểu câu lại tạo sợi dây liên kết logic mạch lạc chặt chẽ giữa các câu trong đoạn.