Tăng huyết áp là một bệnh lý mãn tính khi áp lực của máu tác động lên thành động mạch tăng cao. Huyết áp cao gây ra nhiều áp lực cho tim, tăng gánh nặng cho tim và là căn nguyên của nhiều biến chứng tim mạch nghiêm trọng như tai biến mạch máu não, suy tim, bệnh mạch vành, nhồi máu cơ tim. Khi mắc bệnh cao huyết áp, áp suất máu lưu thông trong các động mạch tăng cao, gây nhiều sức ép hơn đến các mô và khiến mạch máu bị tổn hại dần theo thời gian
Tăng huyết áp là khi huyết áp tâm thu ≥ 140mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương ≥90mmHg.
Bạn Đang Xem: Chế độ ăn cho người huyết áp cao
Lưu ý: Đo ở 2 lần khám, mỗi lần khám được đo ít nhất 2 lần. Bệnh nhân được nghỉ ngơi trước khi đo 5 -10 phút.
1. Các yếu tố nguy cơ của bệnh tăng huyết áp (THA)
THA thường vô căn, người ta ghi nhận một số yếu tố thuận lợi dễ dẫn đến bệnh. Trên thực tế, các yếu tố này thường tác động lẫn nhau.
– Yếu tố di truyền.
– Giới tính (nam, nữ mãn kinh).
– Tuổi tác > 60 tuổi.
– Đái tháo đường.
– Hút thuốc lá.
– Rối loạn chuyển hóa lipid.
– Sự quá cân (béo phì).
– Chế độ ăn nhiều muối, ít kali và canxi.
– Uống rượu nhiều.
– Chế độ sinh hoạt (làm việc, giải trí, nghỉ ngơi).
– Đời sống kinh tế và các áp lực tâm lý.
2. Phân loại tăng huyết áp (theo nguyên nhân)
– THA nguyên phát (THA vô căn): chiếm 80-85%
– THA thứ phát
– THA nhóm đặc biệt: THA thường xuyên; THA dao động; THA tâm thu ở người cao tuổi; THA ở người trẻ; THA & đột quỵ; THA & rối loạn chuyển hóa; THA ở người bệnh đái tháo đường; THA ở người bệnh thận; THA ở phụ nữ & phụ nữ có thai; THA cấp cứu & khẩn cấp; THA kháng trị
3. Vai trò của dinh dưỡng trong điều trị THA
Xem Thêm : So sánh cáp quang vnpt và viettel
– Làm hạn chế tăng huyết áp, duy trì được huyết áp mục tiêu và giúp làm ổn định huyết áp (huyết áp mục tiêu cần đạt là < 130/80 mmHg và người bệnh vẫn dung nạp được theo quy định của Hội Tim mạch Việt Nam).
– Giảm tối đa nguy cơ tim mạch như: nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não…
4. Nguyên tắc dinh dưỡng trong điều trị tăng huyết áp
– Ăn đủ, đa dạng các nhóm bột đường, đạm, chất béo, rau quả để đảm bảo đủ năng lượng cho cơ thể
– Ăn nhạt, hạn chế lượng muối và gia vị mặn đưa vào cơ thể
– Lượng chất xơ cung cấp từ khẩu phần ăn khoảng 14g/1000kcal.
– Lượng natri: 1600 -< 2000mg/ngày.
– Cung cấp đủ vitamin và khoáng chất, đặc biệt là acid folic, vitamin B12, vitamin B6, vitamin D.
– Ưu tiên chế biến thức ăn thanh đạm, dưới dạng luộc, hấp
– Nhu cầu năng lượng: 30 – 35 Kcal/kg cân nặng/ngày.
+ Protein: 15 -< 20% tổng năng lượng.
+ Lipid: 20 – 25% tổng năng lượng.
+ Glucid: tỷ lệ phù hợp với tổng năng lượng.
+ Quản lý cân nặng bệnh nhân phù hợp, nếu bệnh nhân béo phì nên giảm cân.
5. Lựa chọn thực phẩm cho người bệnh tăng huyết áp
- Các loại thực phẩm nên dùng
– Khuyến khích ăn nhóm thực phẩm giàu chất xơ : gạo lứt, đa dạng các loại rau, quả chín (tối thiểu 300g rau và 200g quả tươi). Ưu tiên các lợi rau và trái cây giàu kali vì kali có tác dụng tốt cho tim mach, hỗ trợ phòng ngừa cao huyết áp( chuối, bơ, dưa hấu,nước dừa tươi, khoai lang, rau cải xanh, bí…). Nên ăn quả chín dạng miếng/múi, không ép/xay hay vắt lấy nước để tăng cường chất xơ.
– Thực đơn đa dạng các loại thịt, cá, tôm, cua đặc biệt nên ăn cá 2- 3 lần/ tuần, có thể thay thế đạm thực vật như đậu phụ, các loại chế phẩm từ đậu để thay thế một phần lượng đạm cung cấp từ động vật trong ngày.
– Nên ăn các loại thực phẩm nhiều acid béo omega 3: cá hồi, cá thu…
5.2 Các loại thức phẩm hạn chế dùng:
– Không nên ăn mỡ,da các loại động vật, nội tạng động vật, các loại sản phẩm chế biến sẵn: cá hộp, thịt muối, dưa cà muối, các món kho, rim, muối, các loại nước sốt, nước chấm mặn…
– Không ăn nhiều các thực phẩm chiên rán nhiệt độ cao, hoặc các đồ ăn nhanh: mỳ tôm, xúc xích, khoai tây chiên, KFC…
Xem Thêm : Khó khăn lớn nhất trong việc sản xuất cây công nghiệp lâu năm ở nước ta là
– Không uống các loại đồ uống có cồn: bia, rượu…
– Không dùng các chất kích thích: cà phê, đồ uống có gas.
*** Chú ý: Tập thói quen đọc nhãn bao bì thực phẩm để biết số lượng natri và các chất dinh dưỡng sẽ dung nạp vào cơ thể.
Dinh dưỡng hợp lý là nền tảng cho sức khỏe, trí tuệ và thể lực!
Cổng thông tin điện tử Bộ Y Tế (MOH) Bản quyền thuộc Bộ Y Tế Số 138A Giảng Võ – Ba Đình – Hà Nội
ĐT: 0246.273.2.273 |Fax:0243.8464.051
Email: Ghi rõ nguồn Cổng thông tin điện tử Bộ Y tế hoặc http://moh.gov.vn khi phát hành lại thông tin
ĐT: 0246.273.2.273 |Fax:0243.8464.051
Ăn mặn là một thói quen khó bỏ của rất nhiều người Việt Nam. Ngay khi chế biến các món ăn nhiều người đã nêm nhiều mắm, muối; Sử dụng nhiều các món kho, xào, nướng, dùng nhiều nước chấm; Thường xuyên ăn thức ăn chế biến sẵn có nhiều muối như dưa, cà muối, lạc rang muối, thịt muối…
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, mỗi người trưởng thành chỉ nên tiêu thụ dưới 5g muối/ngày (tương đương với 1 thìa cà phê). Tuy nhiên đa số người dân đều tiêu thụ muối gấp đôi so với khuyến cáo, tức là khoảng 10g ngày.
Thói quen này thực sự gây hại đối với sức khỏe. Vì ăn mặn là yếu tố nguy cơ gây tăng huyết áp, dẫn đến đột quỵ, nhồi máu cơ tim và nhiều bệnh tim mạch khác.
Ăn mặn là yếu tố nguy cơ gây tăng huyết áp.
Xem Tắt
Sử dụng nhiều đường, chất béo
Nhiều người ưa chuộng các loại đồ ăn thức uống chứa nhiều đường và chất béo như bánh, mứt, kẹo, ô mai, nước ngọt…; ăn nhiều mỡ, da gà, vịt; các món chiên, rán, nướng mà không biết chúng thực sự không tốt cho huyết áp, gây thừa cân, béo phì, tăng cholesterol trong máu, gây vữa xơ động mạch.
Các món ăn vặt chứa rất nhiều đường.
Uống rượu bia
Trong văn hóa ăn uống của người Việt, đặc biệt là khi liên hoan, hội họp… thường không thể thiếu rượu, bia. Nếu chỉ uống một lượng vừa phải thì không nguy hại. Tuy nhiên, nếu uống nhiều hoặc thường xuyên uống rượu bia thì rất có hại cho sức khỏe. Mặc dù rượu bia không phải là nguyên nhân gây tăng huyết áp nhưng lại là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây khởi phát cơn tăng huyết áp cũng như các biến chứng do tăng huyết áp như tai biến mạch não, nhồi máu cơ tim…
Chế độ ăn tốt nhất cho người bệnh tăng huyết áp
Thực phẩm nên dùng
Người bệnh tăng huyết áp nên ăn những thực phẩm giàu dinh dưỡng như thịt nạc, gà, cá, tôm, cua, sữa (sữa tách bơ, sữa đậu nành, sữa chua)… Các loại ngũ cốc tốt cho người bệnh tăng huyết áp như: Gạo tẻ, gạo nếp, các loại khoai và các loại đậu đỗ, lạc, vừng. Nên ăn dầu thực vật. Uống đủ nước từ 1,5 lít – 2 lít nước/ngày.
Một số thực phẩm tốt cho người bệnh tăng huyết áp.
Ăn nhạt
Để giảm nguy cơ tăng huyết áp và các bệnh nguy hiểm khác, chúng ta cần kiên quyết từ bỏ thói quen ăn mặn bằng cách giảm sử dụng muối trong chế độ ăn hàng ngày. Đặc biệt, đối với người bệnh tăng huyết áp thì càng ăn nhạt càng tốt với lượng muối chỉ nên dưới 3g/ngày.
Giảm muối bằng cách khi chế biến món ăn nên hạn chế nêm, ướp muối. Sử dụng nhiều món ăn hấp, luộc thay vì các món kho, xào, nướng. Hạn chế dùng gia vị, nước chấm đặt trên bàn ăn trong khi ăn. Không nên sử dụng các loại thức ăn chế biến sẵn có nhiều muối như dưa cà muối, xúc xích, dăm bông, thịt xông khói…
Tăng cường chất xơ
Người bệnh nên ăn nhiều rau xanh, củ và quả chín để cung cấp nhiều chất xơ, các vitamin, kali, magiê… Nên ăn các loại rau như: cần tây, rau cải, rau bí, khoai tây, cà chua, nấm, mộc nhĩ… Các loại quả bao gồm: cam, quýt, bưởi, chuối, dưa hấu…
Người bệnh tăng huyết áp nên ăn nhiều rau xanh, quả chín để tăng cường chất xơ và vitamin.
Bên cạnh chế độ ăn uống phù hợp, người bệnh tăng huyết áp cần xây dựng lối sống lành mạnh. Duy trì vận động các bài tập phù hợp với tình trạng sức khỏe. Không hút thuốc lá, uống rượu, bia, cà phê. Giữ cân bằng tâm lý, tránh căng thẳng lo âu… Đó là những biện pháp kiểm soát huyết áp hiệu quả, giúp ngăn ngừa biến chứng của bệnh tăng huyết áp.
Xem thêm video đang được quan tâm
Góc cảnh báo- Vì sao tắm đêm muộn có nguy cơ đột quỵ
Nguồn: https://quatangtiny.com
Danh mục: Blog
