Soạn bài Tôi đi học, Tài liệu Soạn văn 8: Tôi đi học, sẽ giúp học sinh chuẩn bị bài nhanh chóng và hiệu quả. Mời quý bạn đọc cùng tham khảo!
Trong cuộc đời mỗi con người, những kỉ niệm về buổi đầu tiên đến trường đều thật đáng trân trọng. Và đến với truyện ngắn Tôi đi học của Thanh Tịnh được học trong chương trình Ngữ Văn lớp 8, chúng ta chắc chắn được sống lại những cảm xúc ấy.
Tài Liệu Học Thi xin giới thiệu bài Soạn văn 8: Tôi đi học, mời bạn đọc cùng tham khảo chi tiết dưới đây.
Xem Tắt
Soạn văn Tôi đi học chi tiết
I. Tác giả
– Thanh Tịnh (1911 – 1988), tên khai sinh là Trần Văn Sinh.
– Quê quán: xóm Gia Lạc, ven sông Hương, ngoại ô thành phố Huế.
– Năm 1936, Thanh Tịnh cho xuất bản tập thơ Hận chiến trường.
– Năm 1941, ông và hai bài thơ của ông (“Mòn mỏi” và “Tơ trời với tơ lòng”) được Hoài Thanh – Hoài Chân giới thiệu trong quyển Thi nhân Việt Nam.
– Sau Cách mạng tháng 8, Thanh Tịnh làm Tổng thư ký Hội Văn hóa cứu quốc Trung bộ.
– Năm 1948, ông gia nhập bộ đội. Sau đó, ông tham gia phụ trách đoàn kịch Chiến Thắng của Bộ Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam.
– Năm 1945, ông tham gia phụ trách rồi làm Chủ nhiệm tạp chí Văn nghệ quân đội. Về sau, ông thôi làm lãnh đạo, để chuyên sáng tác.
– Năm 1957, ông tham gia thành lập Hội nhà văn Việt Nam (1957), và trở thành Ủy viên Ban chấp hành Hội khóa I, II.
– Ngoài ra, ông còn là Ủy viên Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam.
– Ông từng được nhận giải thưởng Hội văn nghệ Việt Nam (1951 – 1952).
– Năm 2007, Thanh Tịnh được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.
– Một số tác phẩm tiêu biểu:
- Trước cách mạng: Hận chiến trường (tập thơ, 1937), Quê mẹ (truyện ngắn, 1941), Chị và em (truyện ngắn, 1942)…
- Sau cách mạng: Sức mồ hôi (ca dao – 1954), Những giọt nước biển (tập truyện ngắn – 1956), Đi từ giữa mùa sen (truyện thơ -1973)…
II. Tác phẩm
1. Xuất xứ
Truyện ngắn Tôi đi học được in trong tập truyện “Quê mẹ” (1941).
2. Bố cục
Gồm 3 phần:
– Phần 1: Từ đầu đến “Ý nghĩ thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi”. Cảm xúc của nhân vật tôi trên con đường từ nhà đến trường.
– Phần 2. Tiếp theo đến “lòng tôi vẫn không cảm thấy xa nhà hay xa mẹ tôi chút nào hết”. Cảm xúc của nhân vật tôi khi đứng trước sân trường.
– Phần 3. Còn lại. Cảm xúc của nhân vật tôi khi lần đầu bước vào lớp học.
3. Tóm tắt
Hằng năm, cứ cuối thu là những kỉ niệm của buổi đầu đến trường lại mơn man trong lòng tôi. Con đường đi học vốn rất quen thuộc bỗng trở nên xa lạ. Trong khoảnh khắc cùng mẹ bước đi trên con đường ấy, tôi cảm thấy bản thân đã đổi khác. Khi đến sân trường Mĩ Lí, tôi thấy mình như nhỏ bé và có chút bỡ ngỡ. Đến khi ông đốc gọi tên, tôi lo sợ và nép vào lòng mẹ bật khóc. Những lời an ủi của ông đốc vang lên khiến đám học sinh an tâm hơn, theo thầy giáo bước vào lớp học. Khung cảnh trong lớp dường như quen thuộc, ngay cả người bạn mới. Thầy giáo bắt đầu giảng bài – bài tập đọc: Tôi đi học.
Xem thêm tại Tóm tắt truyện ngắn Tôi đi học của Thanh Tịnh
III. Đọc – hiểu văn bản
1. Cảm xúc của nhân vật tôi trên con đường từ nhà đến trường
– Hoàn cảnh:
- Hằng năm cứ vào cuối thu khi lá ngoài đường rụng nhiều, trên không có những đám mây bàng bạc.
- Hình ảnh những em bé núp dưới nón mẹ trong buổi đầu đến trường.
=> Cơ sở để nhân vật tôi nhớ lại những kỉ niệm của buổi tựu trường.
– Những hồi tưởng của nhân vật tôi khi cùng mẹ đến trường:
- Cảnh vật, con đường vốn đi lại nhiều lần nhưng hôm nay bỗng nhiên thấy lạ.
- Cảm nhận thấy bản thân dường như đã thay đổi: “Trong chiếc áo vải dù đen dài tôi cảm thấy mình trang trọng và đứng đắn hơn”.
- Muốn tự mình cầm sách vở.
=> Sự thay đổi đến từ chính suy nghĩ của nhân vật tôi, cảm thấy bỡ ngỡ trong buổi đầu đến trường.
2. Cảm xúc của nhân vật tôi khi đứng trước sân trường
– Khung cảnh: Trước sân trường Mĩ Lí dày đặc người, ai cũng quần áo sạch sẽ. Không khí tựu trường vui tươi, nhồn nhịp.
– Tâm trạng:
- Cảm thấy mình quá nhỏ bé, còn ngôi trường thì rộng lớn.
- Lo sợ những điều vẩn vơ.
- Khi sắp bước vào lớp học: giật mình khi bị gọi tên bị gọi tên, nhìn thấy mấy cậu bạn nức nở khóc liền dúi vào lòng mẹ khóc theo.
=> Diễn tả sinh động tâm trạng của nhân vật tôi.
3. Cảm xúc của nhân vật tôi khi lần đầu bước vào lớp học
– Cảm thấy vừa xa lạ, vừa quen thuộc.
– Nhìn ngắm những đồ vật sẽ gắn bó với mình.
– Hình ảnh người thầy đang viết bài cắt đứt dòng suy nghĩ.
=> Tâm trạng của nhân vật tôi khi bước vào lớp học vừa bỡ ngỡ nhưng cũng vừa thân quen.
IV. Tổng kết
– Nội dung: Thanh Tịnh đã diễn tả được những kỉ niệm trong sáng của tuổi học trò, đặc biệt là buổi đầu đi học qua truyện ngắn Tôi đi học.
– Nghệ thuật: Nghệ thuật tự sự đan xen miêu tả và biểu cảm, hình ảnh trong sáng giản dị…
Soạn văn Tôi đi học ngắn gọn
I. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Những gì đã gợi lên trong lòng nhân vật “tôi” kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên. Đọc toàn bộ truyện ngắn, em thấy những kỉ niệm này được nhà văn diễn tả theo trình tự như thế nào?
– Những cơ sở để gợi lên trong lòng nhân vật “tôi” kỉ niệm về buổi tự trường:
- Hằng năm cứ vào cuối thu khi lá ngoài đường rụng nhiều, trên không có những đám mây bàng bạc.
- Hình ảnh những em bé núp dưới nón mẹ trong buổi đầu đến trường.
– Những kỉ niệm được nhà văn diễn tả theo dòng hồi tưởng của nhân vật từ hiện tại đến quá khứ, theo không gian từ con đường đi học đến sân trường Mĩ Lí.
Câu 2. Tìm những hình ảnh, chi tiết diễn tả tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” khi cùng mẹ đi trên đường đến trường, khi nghe gọi tên và phải rời xa vòng tay mẹ cùng các bạn đi vào lớp, khi ngồi trong lớp đón giờ học đầu tiên.
– Khi cùng mẹ đi trên đường đến trường:
- Cảnh vật, con đường vốn đi lại nhiều lần nhưng hôm nay bỗng nhiên thấy lạ.
- Cảm nhận thấy bản thân dường như đã thay đổi: “Trong chiếc áo vải dù đen dài tôi cảm thấy mình trang trọng và đứng đắn hơn”.
- Muốn tự mình cầm sách vở.
– Khi phải rời xa vòng tay mẹ cùng các bạn vào lớp học: giật mình khi bị gọi tên bị gọi tên, nhìn thấy mấy cậu bạn nức nở khóc liền dúi vào lòng mẹ khóc theo.
– Khi ngồi trong lớp học: Cảm thấy mùi hương lạ xông vào lớp học, ngắm nhìn mọi vật xung quanh, không cảm thấy xa lạ với người bạn bên cạnh, nhìn theo cánh chim ngoài kia để nhớ lại kỉ niệm cũ…
Câu 3. Em có cảm nhận gì về thái độ cử chỉ của những người lớn (ông đốc, thầy giáo đón nhận học trò mới, phụ huynh) đối với các em bé lần đầu đi học?
– Ông đốc: “nhìn chúng tôi bằng cặp mắt hiền từ và cảm động”, “ tươi cười, nhẫn nại khuyên bảo học trò: Các em đừng khóc, trưa nay các em được về nhà cơ mà…”
– Thầy giáo: chờ đón bằng tấm lòng chân thành.
– Phụ huynh: âu yếm, vỗ về khi những cô cậu học trò bật khóc
=> Thái độ, cử chỉ ân cần, nhẹ nhàng và chan chứa tình yêu thương sâu sắc.
Câu 4. Hãy tìm và phân tích các hình ảnh so sánh được nhà văn sử dụng trong truyện ngắn:
– “… những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cánh hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”. Diễn tả một tình cảm đầy đẹp đẽ, trong sáng và thơ ngây của một tâm hồn con trẻ.
– “Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi”. Diễn tả những ý nghĩ diễn ra nhanh chóng, nhẹ nhàng.
– “Họ như con chim non đứng bên bờ tổ nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ”. Cho thấy sự non nớt, ngây thơ và có chút sợ sệt của những học sinh mới.
– “Hết co lên một chân, các cậu lại duỗi mạnh như đá một quả banh tưởng tượng”. Cho thấy tâm trạng hồi hộp của những cậu học sinh.
– “trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn, vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp” Miêu tả rõ hơn hình ảnh ngôi trường.
Câu 5. Nhận xét về đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn này. Sức cuốn hút của tác phẩm theo em được tạo nên từ đâu?
– Đặc sắc nghệ thuật:
- Đan xen giữa miêu tả, biểu cảm
- Hình ảnh gần gũi, nhẹ nhàng, trong sáng
– Sức cuốn hút của truyện là ở chỗ đã diễn tả tinh tế những cảm xúc của buổi đầu tựu trường, gợi lên trong mỗi người nhớ về những kỉ niệm đó.
II. Luyện tập
Câu 1. Phát biểu cảm nghĩ của em về dòng cảm xúc của nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học?
Dòng cảm xúc của nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học được khắc họa một cách chân thực, tự nhiên và gợi lên cho người đọc những kỉ niệm về buổi đầu đến trường.
Câu 2. Viết bài văn ngắn ghi lại ấn tượng của em trong buổi đến trường khai giảng lần đầu tiên.
Gợi ý:
Buổi đầu tiên đến trường dự lễ khai giảng của tôi có thật nhiều kỉ niệm đẹp đẽ. Hôm ấy, tôi đã thức dậy từ rất sớm để chuẩn bị sách vở thật đầy đủ. Đúng bảy giờ, bà ngoại chở tôi đến trường trên chiếc xe đạp vốn đã rất thân quen. Bầu trời hôm nay dường như cao và xanh hơn mọi ngày. Tôi ngắm nhìn cảnh vật hai bên đường mà lòng cảm thấy bồi hồi. Dù đã đến trường nhận lớp và được làm quen với thầy cô, bạn bè trước đó. Nhưng tôi vẫn cảm thấy vô cùng háo hức. Tôi mặc bộ đồng phục mới, đi đôi dép mà mẹ đã tặng cho tôi và cùng bà bước vào trường. Cô giáo đã đứng chờ ở đầu hàng của lớp tôi để đón các bạn học sinh. Tôi chào tạm biệt bà và ngồi vào chỗ theo sự sắp xếp của cô. Buổi lễ khai giảng diễn ra thật trịnh trọng với lời phát biểu của thầy hiệu trưởng, lời phát biểu của anh chị học sinh cuối cấp và của một bạn học sinh lớp Một. Cuối buổi lễ, thầy hiệu trưởng đã thay mặt thầy cô đánh tiếng trống khai trường. Khi nghe tiếng trống ấy, tôi cảm thấy bồi hồi và thật xúc động. Buổi khai trường đầu tiên của tôi đã trở thành một kí ức thật đẹp đẽ.