Từ câu chuyện về cách nhìn thế giới bên ngoài chỉ qua miệng giếng nhỏ của chú ếch, truyện ngụ ngôn “Ếch ngồi đáy giếng” đã phê phán những người có hiểu biết hạn hẹp mà lại huênh hoang.

Dưới đây là tài liệu giới thiệu đôi nét về truyện ngụ ngôn cũng như truyện “Ếch ngồi đáy giếng” sẽ được học trong chương trình Ngữ Văn lớp 6.

I. Nội dung truyện Ếch ngồi đáy giếng

Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ. Xung quanh nó chỉ có vài con nhái, cua, ốc bé nhỏ. Hằng ngày nó cất tiếng kêu ồm ộp làm vang động cả giếng, khiến các con vật kia rất hoảng sợ. Ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể.

Một năm nọ, trời mưa to làm nước trong giếng dềnh lên, tràn bờ, đưa ếch ta ra ngoài.

Quen thói cũ, ếch nghênh ngang đi lại khắp nơi và cất tiếng kêu ộp ộp. Nó nhâng nháo đưa cặp mắt nhìn lên bầu trời, chả thèm để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp.

II. Một vài nét về thể loại văn học: Truyện ngụ ngôn

1. Khái niệm

– Ngụ ngôn: lời nói có ý kín đáo để người nghe, người đọc tự suy ra mà hiểu.

– Truyện ngụ ngôn là loại truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần, mượn truyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người nhằm khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.

2. Đặc trưng

Là truyện kể có ngụ ý (tức là truyện không chỉ có nghĩa đen mà còn có nghĩa bóng mới là mục đích)

• Nghĩa đen: là nghĩa bề ngoài, nghĩa cụ thể của chính câu chuyện
• Nghĩa bóng là ý sâu kín được gửi gắm trong câu chuyện được suy ra từ ý nghĩa của truyện và thường được diễn đạt như những bài học cho con người trong cuộc sống.

III. Giới thiệu về truyện Ếch ngồi đáy giếng

1. Tóm tắt

Có một con ếch sống lâu ngày trong một cái giếng, xung quanh nó chỉ toàn những con vật nhỏ bé. Ếch cứ tưởng bản thân nó to bằng trời. Một năm nọ, trời làm mưa to đưa ếch ra bên ngoài. Quen thói cũ, nó đi nghênh ngang khắp nơi. Nó đưa cặp mắt lên nhìn bầu trời, không thèm để ý đến xung quanh nên bị một con trâu đi ngang qua giẫm chết.

Xem thêm tại Tóm tắt truyện Ếch ngồi đáy giếng

2. Bố cục

Gồm hai phần:

– Phần 1: Từ đầu đến “một vị chúa tể”. Ếch khi còn ở trong giếng.

– Phần 2: Còn lại. Ếch khi ra ngoài giếng.

Do quỹ thời gian trên lớp hạn hẹp mà lượng kiến thức môn Ngữ Văn lớp 6 khá lớn, nên đa số học sinh phải chuẩn bị bài trước ở nhà.

Chính vì vậy, chúng tôi xin giới thiệu tài liệu Soạn văn 6: Ếch ngồi đáy giếng. Đây là tài liệu hữu ích cho học sinh chuẩn bị bài trước khi đến lớp.

Soạn văn Ếch ngồi đáy giếng chi tiết

I. Một vài nét về thể loại văn học: Truyện ngụ ngôn

1. Khái niệm

– Ngụ ngôn: lời nói có ý kín đáo để người nghe, người đọc tự suy ra mà hiểu.

– Truyện ngụ ngôn là loại truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần, mượn truyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người nhằm khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.

2. Đặc trưng

Là truyện kể có ngụ ý (tức là truyện không chỉ có nghĩa đen mà còn có nghĩa bóng mới là mục đích)

• Nghĩa đen: là nghĩa bề ngoài, nghĩa cụ thể của chính câu chuyện
• Nghĩa bóng là ý sâu kín được gửi gắm trong câu chuyện được suy ra từ ý nghĩa của truyện và thường được diễn đạt như những bài học cho con người trong cuộc sống.

II. Tóm tắt

Có một con ếch sống lâu ngày trong một cái giếng, xung quanh nó chỉ toàn những con vật nhỏ bé. Ếch cứ tưởng bản thân nó to bằng trời. Một năm nọ, trời làm mưa to đưa ếch ra bên ngoài. Quen thói cũ, nó đi nghênh ngang khắp nơi. Nó đưa cặp mắt lên nhìn bầu trời, không thèm để ý đến xung quanh nên bị một con trâu đi ngang qua giẫm chết.

Xem thêm tại Tóm tắt truyện Ếch ngồi đáy giếng

III. Bố cục

Gồm hai phần:

Phần 1: Từ đầu đến “một vị chúa tể”. Ếch khi còn ở trong giếng.

Phần 2: Còn lại. Ếch khi ra ngoài giếng.

IV. Đọc – hiểu văn bản

1. Ếch khi còn trong giếng

– Hoàn cảnh sống: trong một cái giếng chật hẹp, xung quanh chỉ có những con vật nhỏ bé như nhái, cua, ốc.

– Thái độ của ếch:

• Ếch cất tiếng kêu ộp ộp vang động khiến các con vật khác sợ hãi.
• Nó cho rằng trời chỉ bé bằng một cái vung và nó oai như một vị chúa tể.

=> Qua đó thể hiện tầm nhìn hạn hẹp của con ếch và sự kiêu căng ngạo mạn của nó.

2. Ếch khi ra ngoài ngoài giếng

– Hoàn cảnh: Một năm nọ, trời làm mưa to làm nước trong giếng trôi lềnh bềnh, tràn lên trên mặt giếng đưa ếch ra ngoài

– Thái độ của ếch:

• Vẫn quen thói cũ, ếch đi nghênh ngang khắp nơi và cất tiếng kêu ộp ộp.
• Nó đưa mắt lên nhìn trời và chẳng để ý xung quanh.

– Kết quả: Ếch bị một con trâu đi qua giẫm chết.

3. Bài học rút ra

– Môi trường nhỏ bé sẽ khiến cho tầm nhìn trở nên hạn hẹp.

– Truyện phê phán những kẻ hiểu biết nông cạn mà lại huênh hoang và khuyên nhủ người ta phải cố gắng mở rộng tầm mắt của mình, không được chủ quan kiêu ngạo.

Soạn văn Ếch ngồi đáy giếng ngắn gọn

I. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Vì sao ếch tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng cái vung và nó thì oai như một vị chúa tể?

Vì:

– Ếch đã sống lâu năm trong một cái giếng.

– Xung quanh nó chỉ có vài con vật nhỏ: nhái, cua, ốc

– Khi ếch cất tiếng kêu ộp ộp thì khiến các con vật cảm thấy vô cùng sợ hãi.

=> Môi trường sống nhỏ bé đã làm tầm nhìn của ếch trở nên hạn hẹp.

Câu 2. Do đâu ếch bị con trâu đi qua dẫm bẹp?

– Ếch bị con trâu giẫm bẹp là do nó vẫn quen thói cũ khi sống dưới giếng.

– Nó coi mình là một vị chúa tể , đưa cặp mắt lên nhìn trời và đi lại nghênh ngang, không thèm quan sát để ý chung quanh.

=> Sự chủ quan, huênh hoang của ếch đã khiến nó phải trả giá.

Câu 3. Truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng nhằm nêu bài học gì? Ý nghĩa của bài học.

– Bài học:

• Phải biết nhìn xa trông rộng dù hoàn cảnh và môi trường sống có giới hạn.
• Không nên chủ quan, kiêu ngạo và coi thường những người xung quanh.

– Ý nghĩa: nhắc nhở khuyên bảo mọi người không được huênh hoang, chủ quan kiêu ngạo và phải luôn học hỏi để mở rộng tầm hiểu biết của bản thân.

II. Luyện tập

Câu 1. Hãy tìm và gạch chân hai câu văn trong văn bản mà em cho là quan trọng nhất trong việc thể hiện nội dung ý nghĩa của truyện.

Hai câu văn đó là:

– Câu 1: Ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể.

– Câu 2: Nó nhâng nháo đưa cặp mắt nhìn lên bầu trời, chả thèm để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua dẫm bẹp.

Câu 2. Thử nêu một số hiện tượng trong cuộc sống ứng với thành ngữ “Ếch ngồi đáy giếng”.

Một số hiện tượng như: Học kém nhưng lại giấu đi sự yếu kém của bản thân, Không biết gì nhưng thể hiện ra là mình biết mọi thứ…