Soạn bài Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (Tiếp theo)

Tài Liệu Học Thi xin giới thiệu đến tất cả thầy cô và các bạn tài liệu soạn văn lớp 7: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (Tiếp theo).

Hy vọng rằng với soạn bài chi tiết và soạn bàu ngắn gọn, thì mọi người sẽ dễ dàng chuẩn bị trước nội dung của bài học khi ở nhà. Sau đây chúng tôi xin mời các bạn cùng tham khảo tài liệu soạn văn chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (Tiếp theo).

Soạn văn chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (Tiếp theo) chi tiết

I. Kiến thức cơ bản

1. Hai câu sau có gì giống nhau và có gì khác nhau?

a. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được hạ xuống từ hôm “hóa vàng”.

b. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm “hóa vàng” […].

Trả lời:

+ Giống nhau: miêu tả cùng một sự việc.

+ Khác nhau: Câu (a) có dùng từ được, câu (b) không dùng từ được.

2. Hãy trình bày quy tắc chuyển đổi câu chủ động thành mỗi kiểu câu bị động.

Trả lời:

Có 2 cách chuyển đổi câu chủ động thành một kiểu câu bị động:

+ Chuyển từ (hoặc cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu và thêm các từ bị/ hay/ được vào sau từ (cụm từ) ấy.

+ Chuyển từ (cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động trên đầu câu, đồng thời lược bỏ hoặc biến đổi từ (cụm từ) chỉ chủ thể của hoạt động thành một bộ phận không bắt buộc trong câu.

Không phải câu nào có các từ bị, được cũng là câu bị động.

3. Những câu sau đây có phải là câu bị động không? Vì sao?

a. Bạn em được giải Nhất trong kì thi học sinh giỏi.

b. Tay em bị đau.

Trả lời:

Không phải câu bị động vì chúng không có những câu chủ động tương ứng.

II. Rèn luyện kỹ năng

1. Chuyển đổi mỗi câu chủ động dưới đây thành hai câu bị động theo hai kiểu khác nhau.

a. Một nhà sư vô danh đã xây ngôi chùa ấy từ thế kỉ XIII.

b. Người ta làm tất cả cánh cửa chùa bằng gỗ lim.

c. Chàng kị sĩ buộc con ngựa bạch bên gốc đào.

d. Người ta dựng một lá cờ đại ở giữa sân.

Trả lời:

Câu a: Ngôi chùa ấy được (một nhà sư vô danh) xây từ thế kỉ XIII.

Ngôi chùa ấy xây từ thế kỉ XIII.

Câu b: Tất cả cánh cửa chùa được (người ta) làm bằng gỗ lim.

Tất cả các cánh cửa chùa làm bằng lim.

Câu c: Con ngựa bạch được (chàng kị sĩ) buộc bên cây đào.

Con ngựa bạch buộc bên gốc đào.

Câu d: Lá cờ đại được (người ta) dựng ở giữa sân.

Lá cờ đại được dựng giữa sân.

2. Chuyển đổi mỗi câu chủ động cho dưới đây thành hai câu bị động – một câu dùng từ được, một câu dùng từ bị. Cho biết sắc thái nghĩa của câu dùng từ được với câu dùng từ bị có gì khác nhau.

a. Thầy giáo phê bình em.

b. Người ta đã phá ngôi nhà ấy đi.

c. Trào lưu đô thị hóa đã thu hẹp sự khác biệt giữa thành thị với nông thôn.

Trả lời:

a.

+ Em được thầy giáo phê bình.

+ Em bị thầy giáo phê bình.

b.

+ Ngôi nhà ấy đã được người ta phá đi.

+ Ngôi nhà ấy đã bị người ta phá đi.

c.

+ Sự khác biệt giữa thành thị và nông thôn đã được trào lưu đô thị hoá thu hẹp.

+ Sự khác biệt giữa thành thị và nông thôn đã bị trào lưu đô thị hoá thu hẹp.

– Câu bị động có từ “được” khác với câu bị động có từ “bị” ở sắc thái biểu đạt: câu bị động có từ được mang hàm ý đánh giá tích cực, câu bị động có từ bị mang hàm ý đánh giá tiêu cực.

– Vì có sự khác nhau trên nên khi chuyển đổi cần lưu ý: Câu (a) nên dùng từ “bị”, câu (b) có thể dùng cả 2 từ, câu (c) nên dùng từ “được” vì sự thu hẹp khoảng cách giữa đô thị và nông thôn vốn là điều tích cực, trong mong muốn của mọi người.

3. Viết một đoạn văn ngắn nói về lòng say mê văn học của em hoặc về ảnh hưởng của tác phẩm văn học đối với em, trong đó có dùng ít nhất một câu bị động.

Trả lời:

Em rất yêu văn học. Những tác phẩm văn học có giá trị được em nâng niu, trân trọng và giữ gìn cẩn thận. Chính những câu truyện, bài thơ hay đã bồi đắp cho em nhiều tình cảm tốt đẹp: đó là tình yêu quê hương đất nước, tình cảm gia đình… em nghĩ con người sẽ không thể có cuộc sống tinh thần phong phú nếu chưa bao giờ biết đến một tác phẩm văn học.

Soạn văn chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (Tiếp theo) ngắn gọn

I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động

Câu 1 (trang 64 sgk Ngữ văn 7 tập 2)

Giống: đều nói về cánh màn điều.

Khác nhau:

– Câu a có dùng từ được.

– Câu b không dùng từ được.

Câu 2 (trang 64 sgk Ngữ văn 7 tập 2)

Có hai cách chuyển đổi câu chủ động thành một kiểu câu bị động:

+ Chuyển từ (hoặc cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu cầu và thêm các từ bị hay được vào sau từ (cụm từ) ấy.

+ Chuyển từ (cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động trên đầu câu, đồng thời lược bỏ hoặc biến đổi từ (cụm từ) chỉ chủ thể của hoạt động thành một bộ phận không bắt buộc trong câu.

+ Không phải câu nào có các từ bị, được cũng là câu bị động.

Câu 3 (trang 64 sgk Ngữ văn 7 tập 2)

Những câu sau không phải là câu bị động vì chủ ngữ trong hai câu này không phải là đối tượng được hoạt động của người hay vật khác hướng vào.

II. Luyện tập

Câu 1 (trang 65 sgk Ngữ văn 7 tập 2)

Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động:

+ Tất cả cánh cửa chùa được (người ta) làm bằng gỗ lim.

+ Tất cả cánh cửa chùa (người ta) làm bằng gỗ lim.

+ Con ngựa được buộc bên gốc đào.

+ Một lá cờ được dựng giữa sân.

Câu 2 (trang 65 sgk Ngữ văn 7 tập 2)

Trình bày quy tắc chuyển đổi câu chủ động thành mỗi kiểu câu bị động:

– Chuyển từ (cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu và thêm các từ bị, được vào sau cụm từ ấy.

– Chuyển từ (cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu đồng thời lược bỏ hoặc biến từ (cụm từ) chỉ chủ thể của hoạt động thành một bộ phận không bắt buộc trong câu.

Câu 3 (trang 65 sgk Ngữ văn 7 tập 2)

Mùa khô đã tới. Nạn hạn hán xảy ra. Hàng trăm mảnh ruộng bị khô nứt. Hàng ngàn cây bị héo. Chúng sẽ được người ta gom về chỉ để làm củi. Nhưng đâu có gì để nấu. Người ta đang bị đói. Rau xanh bị còi. Cỏ cũng úa vàng. Mấy con gà toi đã trở thành món quý. Chúng được bỏ vào nồi bởi lẽ không còn gì cho chúng ăn. Vài hạt mè cũng bị giành giật. Côn trùng cũng bị biến mất. Nhanh lắm là hai ngày nữa họ mới được phát lương khô với nước uống. Thuốc cũng được mang đến. Đó là hàng cứu trợ của Tổ chức Y tế thế giới. Mấy búp non đã bị các chú sâu ngôn dần. Lá già thì bị quặn lại. Cụm cải này bị tàn mất. Nhưng không! Dường như có hai chồi được đâm ra từ phía dưới thân kia. Hôm nọ, vạt cải này đã được cậu chủ chăm bón, xịt thuốc. Các cụm cải đang được hồi sinh.