Bài ca ngắn đi trên bãi cát, Bài ca ngắn đi trên bãi cát của Cao Bá Quát thể hiện sự chán ghét của một người trí thức với con đường danh lợi tầm thường đương thời
Cao Bá Quát là nhà thơ lỗi lạc của nước ta trong thế kỉ 19. Ông để lại trên một nghìn bài thơ chữ Hán và chữ Nôm. Tiêu biểu trong số đó là bài thơ “Bài ca ngắn đi trên bãi cát”.
Bài thơ được viết theo thể hành, là một thể thơ tự do, tình chất phóng khoáng. Có lẽ chính vì thế mà nó đã bộc lộ hết được những suy tư, trăn trở của nhà thơ trước thời cuộc và chính cuộc đời của mình. Sau đây là nội dung chi tiết bài thơ, mời các bạn cùng theo dõi.
Xem Tắt
Bài thơ Bài ca ngắn đi trên bãi cát
Bài ca ngắn đi trên bãi cát – Phiên âm
Nhất bộ nhất hồi khước.
Nhật nhập hành vị dĩ,
Khách tử lệ giao lạc.
Quân bất học tiên gia mỹ thụy ông,
Đăng sơn thiệp thuỷ oán hà cùng.
Cổ lại danh lợi nhân,
Bôn tẩu lộ đồ trung.
Phong tiền tửu điếm hữu mỹ tửu,
Tỉnh giả thường thiểu, tuý giá đồng.
Trường sa, trường sa, nại cử hà?
Thản lộ mang mang úy lộ đa.
Thính ngã nhất xướng cùng đồ ca.
Bắc sơn chi bắc, sơn vạn điệp,
Nam sơn chi nam, ba vạn cấp,
Quân hồ vi hồ sa thượng lập?
Bài ca ngắn đi trên bãi cát – Dịch nghĩa
Đi một bước như lùi một bước.
Mặt trời lặn mà vẫn còn đi.
Khách (trên đường) nước mắt lã chã rơi.
Anh không học được ông tiên có phép ngủ kĩ
Cứ trèo non lội nước mãi, bao giờ cho hết ta oán!
Xưa nay hạng người danh lợi,
Vẫn tất tả ở ngoài đường sá.
(Hỗ) quán rượu ở đầu gió có rượu ngon,
(Thì) người tình thường ít mà người say vô số!
Bãi cát dài, bãi cát dài, biết tính sao đây?
Bước đường bằng phẳng thì mờ mịt, bước đường ghê sợ thì nhiều
Hãy nghe ta hát khúc “đường cùng”,
Phía bắc núi Bắc núi muôn trùng,
Phía nam núi Nam sống muôn đợt.
Anh còn đứng làm chi trên bãi cát?
Bài ca ngắn đi trên bãi cát – Dịch thơ
Bãi cát dài lại bãi cát dài,
Đi một bước như lùi một bước.
Mặt trời đã lặn, chưa dùng được,
Lữ khách trên đường nước mắt rơi.
Không học được tiên ông phép ngủ,
Trèo non, lội suối, giận khôn vơi!
Xưa nay, phường danh lợi,
Tất tả trên đường đời.
Đầu gió hơi men thơm quán rượu,
Người say vô số, tỉnh bao người?
Bãi cát, bãi cát dài ơi!
Tính sao đây?
Đường bằng mờ mịt,
Đường ghê sợ còn nhiều, đầu ít?
Hãy nghe ta hát khúc “đường cùng”,
Phía bắc núi Bắc, núi muôn trùng,
Phía nam núi Nam, sóng dào dạt.
Anh đứng làm chi trên bãi cát?
I. Đôi nét về tác giả Cao Bá Quát
– Cao Bá Quát, tự là Chu Thần, hiệu Cúc Đường, sinh năm 1809, mất năm 1855
– Quê ở làng Phú Thị, huyện Gia Lâm, tỉnh Bắc Ninh nay thuộc xã Quyết Chiến, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội.
– Cao Bá Quát là một nhà thơ có tài năng và bản lĩnh, được người đương thời tôn là Thánh Quát (“Thần Siêu, Thánh Quát”).
– Thơ văn của ông bộc lộ thái độ phê phán mạnh mẽ chế độ phong kiến trì trệ, bảo thủ và chứa đựng tư tưởng khai sáng có tính chất tự phát, phản ảnh nhu cầu đổi mới của xã hội Việt Nam trong giai đoạn giữa thế kỉ XIX.
– Các tác phẩm chính: có khoảng 1400 bài thơ, trên 20 bài văn xuôi, một số bài phú Nôm, hát nói.
II. Giới thiệu về bài thơ Bài ca ngắn đi trên bãi cát
1. Hoàn cảnh sáng tác
Cao Bá Quát đã nhiều lần vào Huế để thi Hội (nhưng không đậu tiến sĩ). Hành trình từ Hà Nội vào Huế đi qua nhiều tỉnh miền Trung có những bãi cát trắng mênh mông. Chính hình ảnh này đã gợi cảm hứng cho nhà thơ sáng tác bài “Bài ca ngắn trên bãi cát”.
2. Thể thơ
– Bài thơ viết theo thể hành (còn gọi là ca hành). Đây là một thể thơ cổ, có tính chất tự do phóng khoáng, không bị gò bó về số câu, độ dài của câu, niêm luật, bằng trắc, vần điệu.
3. Bố cục
Bài thơ được chia làm 3 phần:
– Phần 1 (4 câu đầu): hình ảnh đi trên bãi cát và người đi trên bãi cát
– Phần 2 (6 câu tiếp theo): tâm trạng suy tư của người đi đường
– Phần 3 (còn lại): sự bế tắc của người đi đường
